Dün gece sahurda ilk niyetler edildi ve bugün ilk oruçlar tutuluyor, oruç tutmanın bazı kuralları vardır. Örneğin; diş fırçalamak orucu bozar mı, kusmak orucu bozar mı, tükürük yutmak orucu bozar mı, ilaç içmek orucu bozar mı gibi sorular her Ramazan ayında insanların araştırdığı konular arasında yer almaktadır.
Diyanet İşleri Başkanlığı orucu bozan durumlar ile ilgili açıklama yaptı. Diyanet İşleri Başkanlı tarafından alınan bilgilere göre orucu bozan şeyler listesini hazırladık. Siz de bu listeye bakarak dikkate alabilirsiniz.
DİŞ FIRÇALAMAK ORUCU BOZAR MI?
Boğaza su kaçırmadan ağzı su ile çalkalamak orucu bozmadığı gibi diş fırçalamakla da oruç bozulmaz. Bununla birlikte, diş macununun veya suyun boğaza kaçması hâlinde oruç bozulur.
UNUTARAK YEMEK İÇMEK ORUCU BOZAR MI?
Unutarak yemek içmek orucu bozmaz. Hz. Peygamber (s.a.s.), “Bir kimse oruçlu olduğunu unutarak yer, içerse orucunu tamamlasın, bozmasın. Çünkü onu, Allah yedirmiş, içirmiştir.” (Buhârî, Savm, 26) buyurmuştur. Unutarak yiyip içen kimse, oruçlu olduğunu hatırlarsa hemen ağzındakileri çıkarıp ağzını yıkamalı ve orucuna devam etmelidir. Oruçlu olduğu hatırlandıktan sonra mideye bir şey inerse, oruç bozulur.
GENEL ANESTESİ ORUCU BOZAR MI?
Anestezi, nefes yolu veya iğne ile vücuda ilaç verilerek oluşturulmaktadır. Nefes yolu veya iğne ile yapılan anestezi, mideye ulaşmadığı gibi, yeme-içme anlamı da taşımamaktadır. Ancak bölgesel ve genel anestezide, acil durumlarda ilaç ve sıvı vermek amacıyla damar yolu açılarak, bu açıklık işlem süresince serum vermek suretiyle sağlanmaktadır. Bu itibarla, lokal anestezi (sınırlı uyuşturma) orucun sıhhatine engel değildir. Bölgesel ve genel anestezide serum verildiği için oruç bozulur.
KAN ALDIRMAK ORUCU BOZAR MI?
Ramazan’da oruçlu iken kan verenin orucu bozulmaz. Vücuda kan almak ise, beslenme, gıda alma kapsamına girdiği için orucu bozar.
SUSUZ HAP YUTMAK ORUCU BOZAR MI?
Oruçlu bir kimse meşru bir mazaret olmaksızın gıda veya ilaç cinsinden bir şeyi ister su ile, ister susuz olarak yer veya içerse orucu bozulur.
Orucu bozan şeyler sorusunun Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından detaylı olarak yayınladığı bilgiler ve bazı detayları derledik.
Ramazan orucunu bozup, yalnız kaza gerektiren durumlar:
Boğaza kar veya yağmur damlasının kaçması,
Astım hastası olan kişinin astım spreyi kullanması,
Başka birisinin zorla bozdurması,
Burun yolu ile sıvı ilaç almak,
Burnuna sıvı halde kolonya çekmek, (Koklamak bozmaz.)
Ud ağacının, amberle birlikte tütsülenip dumanının içine çekilmesi,
Başkasının içtiği sigara dumanını bilerek ve isteyerek içine çekmek,
Herhangi bir şekilde kulağın içine ilaç damlatmak, kulağı ilaçlı suyla yıkamak,
Vücudun herhangi bir yerinde ki açık yaraya konan sıvı veya katı ilacın sindirim yoluna girmesi,
Vücuda ilaç enjekte etmek yani vücudun herhangi bir yerinden iğne vurdurmak orucu bozar.
İsteyerek ve bilinçli olarak zorlayarak ağız dolusu kusmak,
Dişi kanayan kişinin ağzındaki kanı yutması ya da tükürükle eşit miktarda karışık kanı bilinçli olarak yutması,
İmsak vaktinin bittiğini bilmeden yiyip içmeğe devam etmek,
Güneş battı zannederek orucunu bozmak,
Dişlerin arasında kalan nohut kadar şeyi yutmak,
Buruna çekilen suyun ağızdan çıkması,
Abdest alırken boğaza su kaçması, (Hanbelî mezhebinde bozulmaz.)
Kâğıt, taş, pamuk, ot, pişmemiş pirinç, mercimek gibi ilaç ve yemek olmayan şeyi bilerek yutmak,
Makattan ya da kadınların tenasülünden fitil kullanması orucu bozar,
Oruçlu olduğunu unutup yediğinde, orucunun bozulduğunu düşünerek, sonrasında bilerek yemeye devam etmek,
İmsak vaktinden sonra niyet edenin, kabul olmaz düşüncesi ile gün içinde orucunu kasten bozması,
Denize girince veya guslederken makattan su girmesi, (Hanbelî mezhebinde bozulmaz.)
Dilaltına konan ilacı emmek,
Vücuda giren ultrason veya endoskopi cihazında ilaç, merhem olması,
Lavman yaptırmak, (Mâliki mezhebinde bozulmaz.)
Özel olarak burundan ya da ağızdan su buharını teneffüs etmek,
Burundan genze akan kanı yutmak orucu bozar,
Bayılanı ayıltmak için ya da uyuyanın ağzına başkasının su akıtması,
Oruçtan dolayı açlığa ya da susuzluğa gerçekten dayanamayarak yiyip içmek orucu bozar. (Kefaret gerekip gerekmeyeceğini bilmeyen, ihtiyaten küçük bir kâğıt parçasını ya da çiğ pirinç tanesini susuz olarak yutup orucunu bozmalı ve ardından yiyip içebilmektedir.
Basur memesinin, taharetlendikten sonra, ıslak olarak içeriye girmesi,
Mastürbasyon yapmak,
Seferde iken kasten orucunu bozana kefaret gerekmez, sadece kaza gerekir. Çünkü seferde oruç tutmak Müslümanlara farz değildir.
Kasten orucunu bozan, sonradan oruç tutmamayı mubah kılacak bir hâl başına gelse, örneğin kadının regli başlaması ya da oruç tutamayacak kadar hastalanması durumu yalnız kaza gerekir. Ancak orucunu bozup sefere çıksa, bu durum kefaret gerekir; çünkü sefere çıkmak semavi bir özür olarak görülmemektedir.
Oruçlu olan kişinin ağzına giren gözyaşı ya da ter, çok olur da, tuzluluğunu ağzının her yerinde hisseder ve yutarsa o kişinin de orucu bozulur. Ancak bunu hissedince yutmayıp tükürürse oruç bozulmaz.