Meme kanseri kadınlarda en sık görülen invaziv kanserdir ve akciğer kanserinin ardından kadınlarda en çok ölüme sebep olan ikinci kanser türüdür. Meme kanseri kadınlarda daha çok görülmekle birlikte erkeklerde de görülebilir. Her ne kadar kadınlarda ölüme en çok neden olan kanserlerden biri olsa da bilinçlendirme konusunda yapılan çalışmalar, teşhis ve tedavideki gelişmeler sayesinde meme kanserinde sağ kalma oranları ciddi ölçüde yükseltilmiştir. Erken teşhis hastalıktan kurtulma konusunda en önemli unsurdur.
Meme kanseri belirtileri
Meme kanserinin ilk belirtileri genellikle memede kalınlaşmış bir doku veya göğüste ya da kotlu altında yumrulardır. Bunlar dışında meme kanseri belirtileri ve semptomları şunları içerebilir:
- Memelerde ağrı
- Meme uçlarından birinde ya da uçların çevresinde döküntü
- Memeden kanlı akıntı
- Memenin boyutunda ve ya şeklinde değişim
- Meme ya da meme uçlarında derinin soyulması
- Meme uçlarında çukurlaşma
Meme kanseri nedenleri
Meme kanseri olduğunu öğrenen kadınların hastalığa neyin sebep olduğunu merak etmesi doğaldır ancak meme kanserinin nedenleri hakkında kesin bilgiler yoktur. Meme kanseri hakkında kesin olarak bilinen şey meme kanserinin bir hücrenin DNS’sındaki hasardan kaynaklanıyor olduğudur. Kanser hücrelerin kontrolsüzce çoğalmasına yol açar ve hücreler yaşam döngülerinin bilinen noktasında ölmezler. Bu aşırı hücre büyümesi kansere neden olur çünkü tümörler besin ve enerji kullanırlar, çevrelerindeki hücreleri de yok ederler. Meme kanseri genellikle süt kanallarında ya da süt sağlayan lobların iç kısmında başlar ve oradan vücudun diğer bölgelerine yayılabilir.
Meme kanseri risk faktörleri
Meme kanserinin kesin nedenleri bilinmese de bazı risk faktörlerinin bu kansere yakalanmayı muhtemel hale getirdiği biliniyor, bu faktörler şunlar:
Genetik: Yakın bir akrabasında meme kanseri görülen kişilerin bu hastalığa yakalanma riski daha yüksektir. BRCA1 ve BRCA2 genleri taşıyan kadınların meme, yumurtalık kanserlerinden birini ya da her ikisini birden geliştirme olasılığı daha yüksektir. İnsanlar bu genleri ebeveynlerinden miras alabilirler.
- Yaş: Meme kanserine yakalanma riski yaşın ilerlemesi ile birlikte yükselir.
- Yoğun meme dokusu: Meme dokusu daha yoğun olan kadınlarda meme kanseri gelişme riski diğerlerine kıyasla daha yüksektir.
- Doğum kontrol hapları: Doğum kontrol haplarının uzun süreli kullanımı da meme kanseri açısından bir risk faktörüdür.
- Beslenme: Beslenme tüm kanserler gibi meme kanseri konusunda da önemlidir, aşırı yağ içeren besinler tüketmek meme kanseri riskini artırır.
- Şişmanlık: Aşırı kilolu ya da menopozdan sonra kilo alan kadınlarda muhtemel olarak östrojen seviyesi artar ve bu da meme kanseri gelişimine zemin hazırlayabilir.
- Alkol tüketimi: Aşırı alkol tüketiminin de meme kanseri açısından risk oluşturduğu belirlenmiştir.
- Radyasyona maruz kalmak: Herhangi bir kanser için radyasyon tedavisi görenlerin yaşamlarının daha sonraki dönemlerinde meme kanseri geliştirme riski artabilir.
Meme kanseri teşhisi
Meme kanseri teşhisi için göğüs muayenesinin yanı sıra mamogram, ultrason ve manyetik rezonans görüntüleme yöntemleri kullanılır. Bu aşamadan yani tümörün varlığı belirlendikten sonra biyopsi ile bir doku örneği alınır ve hücrelerin kanserli olup olmadığı belirlenir. Teşhis de ayrıca tümörün boyutu, ne kadar yayılmış olduğu gibi unsurlar da belirlenir. Bunlar tedavinin nasıl şekilleneceğini de belirleyen unsurlardır.
Meme kanseri tedavisi
Meme kanseri tedavisi kanserin türü ve evresi, kişinin hormonlara karşı duyarlılığı, genel sağlık durumu, yaşı gibi faktörlere bağlı olarak planlanır. Meme kanseri tedavisi için kullanılan yöntemler şunlardır:
- Cerrahi müdahale
- Hormon tedavisi
- Radyoterapi
- Kemoterapi
- Hedefe yönelik ilaç tedavisi
Yazımızı bitirirken meme kanserinde erken teşhisin çok önemli olduğunun altını bir kez daha çiziyor ve elle kendi muayenenizi yapmanın yanı sıra yıllık olarak mamografi çektirmeyi de lütfen unutmayın diyoruz.