Son yıllarda tüm dünya ile birlikte ülkemizde de vegan olan insanların sayısı hızla artıyor. Vegan denilince akla hayvansal hiçbir yiyecek yememek gelse de aslında veganlık bundan fazlası, zira veganlar yalnızca hayvansal ürünler yememekle kalmıyor içinde hayvandan elde edilen herhangi bir madde olan temizlik malzemesi, kozmetik ürünleri, giysiler de dahil olmak üzere hiçbir ürünü kullanmıyorlar. Yani vegan ürünler sadece yeme-içme değil hayatın birçok farklı alanı için üretiliyor.
Vegan ürün nedir?
Bir ürünün vegan olması için hayvansal hiçbir madde içermemesinin yanı sıra hayvanlar üzerinde test de edilmemiş olması gerekiyor. Yani herhangi bir ürün hiçbir hayvani madde içermese dahi eğer ürünün hayvanlar üzerinde test edilmediğini belirten Leaping Bunny, Peta, CCF gibi kuruluşların sertifikalarına sahip değilse, ürünün üzerinde bu sertifikalardan herhangi birinin logosu yoksa tam anlamıyla vegan ürün olduğunu söylemek mümkün değil ki zaten veganlar da alacakları ürünlerinde üzerinde mutlaka “cruelty free”, “not tested on animals” gibi ibarelerin bulunmasına azami özeni gösteriyorlar.
Vegan yiyecekler
Sağlık, hayvan hakları ya da çevre duyarlılığı sebebiyle vegan yaşamı tercih etmiş olanlar elbette yalnızca sebze ve meyve ile beslenmiyorlar. Veganlar için üretilen vegan yiyecekler var. Örneğin soyadan soya kıyması, soya eti, soya sütü, soya peyniri gibi birçok farklı vegan ürün üretiliyor ve bu ürünler hem protein kaynağı olmaları hem de lezzetleri sebebiyle veganların sofralarının vazgeçilmezleri arasında yer alıyor. Bunlar gibi özel üretilmiş vegan yiyecekler ile birçok kombinasyon yapıp hayvansal ürünler kadar lezzetli ve sağlıklı yemekler yapabilmek mümkün. Elbette tahıllar, sebzeler, meyveler, bakliyat, kuru yemişler de vegan beslenmenin birer parçası.
Vegan kozmetik ürünleri
Bir ürünün hayvansal bileşen içermemesi ya da cruelty free olması tek başına o ürünü vegan yapmaz, yani vegan bir kozmetik ürünü hem hayvansal bileşen içermemeli hem de cruelty free olmalıdır. Burada da devreye yukarıda saydığımız sertifikalar giriyor, bu sertifikaların en güvenilirinin Leaping Bunny olduğunu söyleyebiliriz. Logosu sıçrayan bir tavşan olan Leaping Bunny logosuna sahip olmak için hem marka hem de ürün birçok farklı testten geçiriliyor, hatta üretim yerleri de denetleniyor ve ancak tüm bu testleri geçebilen firmalara Leaping Bunny logosunu kullanma hakkı veriliyor. Dolayısıyla bir kozmetik ürününün üzerinde Leaping Bunny logosu varsa o ürünün vegan olduğuna güvenip satın alabilirsiniz. Ayrıca Avrupa Vejetaryen Birliği, PETA, Vegan. org ve Vegan Society logoları bulunan kozmetik ürünleri de vegandır.
Vegan giysiler
Vegan ürünler arasında bulması belki de en zor olanlar giysiler, birçok giyside pamuk ile tiftik, ya da pamuk ile ipek gibi bitkilerden ve hayvanlardan elde edilen malzemeler bir arada kullanılıyor. Bu nedenle vegan giysi aldığınızdan emin olmanız için etiketini mutlaka dikkatlice okumanız gerekiyor. Vegan kumaşlar ise şunlar; pamuk, keten, kenevir, polar, akrilik, bambu, mikrofiber, poliüretan, naylon, suni ipek (rayon), saten ve suni süet. Etiketlerinde %100 ile birlikte bu kumaşlardan herhangi birinden üretildiği yazan giysileri tercih edebilirsiniz.
Vegan temizlik ürünleri
Birçok temizlik ürününün içerisinde de hayvansal madde vardır, ya da hayvanlar üzerinde test edilmiştir, bu sebeple marketlerde satılan temizlik ürünlerinin çoğu veganlar için uygun değildir. Vegan temizlik ürünleri üreten birkaç marka var, bu markaları tercih edebilir ya da evde doğal malzemeler kullanarak kendi vegan ve doğal temizlik ürünlerinizi yapabilirsiniz. Ayrıca bazı büyük markaların da çamaşır, bulaşık deterjanı gibi belirli ürünlerini vegan olarak ürettiklerini ekleyelim.
